CASE STUDY 4 นำเงินปันผลไป reinvest (กลับไปซื้อหน่วยลงทุนใหม่) แล้วได้มูลค่าหน่วยลงทุนที่ถูกลง เพราะได้หน่วยลงทุนเพิ่มขึ้น จริงหรือ?
ติต่างว่า กองทุน A และ B ทั้งสองกองทุน เริ่มขายหน่วยลงทุนวันที่ 2012-01-01
โดยขายหน่วยลงทุน หน่วยละ 10 บาทเท่ากัน ทั้งนี้ CASE STUDY นี้ไม่ได้มีการหักภาษีเงินปันผลเพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ
โดยมีการลงทุนโดยซื้อหน่วยลงทุนทั้งสองกองทุนโดยลงทุนกองละ 1000 บาท และจัดการดังนี้

กองทุน A เป็นกองทุนที่ไม่มีการปันผล
ซื้อหน่วยลงทุนราคา 10 บาท ได้จำนวน 100 หน่วย
2012-06-01 NAV ราคา 15 บาท
เวลาสิ้นปี 2012 NAV ของหน่วยลงทุน A คือ 20 บาท

กองทุน B เป็นกองทุนปันผล
ซื้อหน่วยลงทุนราคา 10 บาท ได้จำนวน 100 หน่วย
2012-06-01 กองทุนปันผลออกมา 5 บาท NAV ลดลงเหลือ 10 บาท (จากก่อนปันผล 15 บาทเท่ากองทุน A)
ใด้เงินปันผลเท่ากับ 100 x 5 = 500 บาท เอาไปซื้อหน่วยลงทุนหน่วยละ 10 ได้ 50 หน่วย
หน่วยลงทุนรวม 150 หน่วย
ส่วน NAV สิ้นปีของกองทุน B จะคำนวนให้ดูด้านล่าง

ถามว่าซื้อกองทุน B ดีกว่าหรือเปล่า เพราะได้หน่วยลงทุนเพิ่มขึ้นเพราะเอาไป reinvest หลังปันผล? แถมหน่วยลงทุนยังถูกลงด้วยทำให้เวลาซื้อเพิ่มไม่ต้องซื้อแพง?
คำตอบคือไม่ครับ ทั้งสองกองทุนทำผลงานได้เหมือนๆกัน จำนวนหน่วยที่เพิ่มขึ้นไม่ได้มีผลทำให้เราได้กำไรมากขึ้น

เพราะอะไร?
เพราะเวลากองทุนเปลี่ยนแปลง NAV ไม้ได้เปลี่ยนแปลงเป็นหน่วย แต่เปลี่ยนแปลงเป็น %
ถ้ากลางปี กอง A เพิ่มจาก 15 เป็น 20 ตอนปลายปี จะเท่ากับว่ากอง A เพิ่มขึ้น (5 x 100) / 15 = 33.33%
ดังนั้นหลังจากกอง B ปันผลออกมาจนเหลือ 10 บาทตอนกลางปี กองทุนจะไม่เพิ่มอีก 5 หน่วยเป็น 15 บาท เท่ากอง A
แต่จะเพิ่มขึ้น 33.33% ก็คือจาก 10 กลายเป็น 13.33 บาท

ทีนี้ลองมาคำนวนผลตอบแทนถ้าเกิดนำกองทุนทั้งสองกองมาขาย ตอนสิ้นปี
กอง A 100 x 20 = 2000 บาท
กอง B 150 x 13.33 = 1999.5 บาท (ที่หายไป 0.5 บาทมาจากการปัดเศษของ 33.33...% ลง)

จะเห็นว่าทั้งสองกองทุนทำผลงานได้เท่าๆกัน แม้กอง B จะได้หน่วยลงทุนมากกว่าเดิม เพราะมูลค่าของกองทุนถูกลดลงไปเมื่อเกิดการปันผล แม้จำนวนหน่วยจะเท่าเดิมก็ตาม

NOTE:
แต่ในความเป็นจริงต้องมีการหักภาษีแน่นอน รวมถึงการปันผลจะลด performance ของกองทุนลงโดยตรง
ซึ่งจะทำให้วิธี reinvest เงินปันผลกองทุน B ไม่มีทางทำผลงานได้เท่ากองทุน A แน่นอน

เรื่องนี้เป็นเรื่องที่มักมีการเข้าใจผิดกันกันเสมอๆ เพราะคิดว่าตัวเองได้หน่วยลงทุนเพิ่มเป็นการลดต้นทุน
ซึ่งจริงๆแล้ววิธีการ reinvert เงินปันผล มันไม่ได้ทำให้มูลค่าเพิ่ม แต่มันลดลงไปจากภาษีปันผลต่างหาก
หรือต่อให้คุณไม่ต้องเสียภาษีปันผล คุณก็จะไม่ได้อะไรเพิ่มเติมจากวิธีการทำแบบนี้